तो शनिवार होता. पण नेहमीच्या शानिवारांसारखा नव्हता. जास्त लोकं राहायला नव्हते आले त्या वीकेंडला आणि त्यामुळे 'check - out ' साठी फार कमी जण येत होते. त्यामुळे मी नाश्ताच्या जागी जाऊन आजी-आजोबांशी गप्पा मारायचे ठरवले. 'ते इथे जवळच राहतात' हे कुतूहल तर होतेच! " आज शेवटी काय ती बातमी मिळाली". गंभीर चेहरा करीत पॉल म्हणाला. " सरकारी कमिटीने ठरवले आहे की ते आमचे पेन्शन कापणार आहेत. नक्की किती कपात आहे ते माहिती नाही. पण होणार आहे हे नक्की!" " अरे बाप रे! हे चांगलं नाही झालं", मी म्हणालो.
" हो! आणि ह्याचा अर्थ आमचं इथे परत येणं होणार नाही. आमची सुट्टी आता कायमची संपली", लिंडा म्हणाली.
"म्हणजे! मी नाही समजलो. तुम्ही कुठे राहता?" ( मला हा प्रश्न असा पण विचारायचा होताच. ही संधी मी सोडली नाही!)
" आम्ही विन्स्टन स्ट्रीट ला राहतो. इकडून एका तासावर आहे. तुमचे मोटेल आमच्यासाठी 'वेकेशन प्लेस' आहे. पण आमचे पेन्शन कापले गेल्यावर आम्हाला इथे येणं अवघड जाणार आहे. आम्हाला जे पेन्शन मिळते त्यातून घरखर्च चालवणे सोपे नाही. महिन्याअखेरीस अगदी थोडे डॉलर्स उरतात आमचे.", ती पुढे म्हणाली.
" हे बघ .....अर्धे डॉलर्स तर घर-भाडे भरण्यात जातात. नन्तर आहे इंटरनेट. वीज बील आणि आमचे फोन बील. personal insurance आणि car insurance पण खूप आहे", पॉल म्हणाला. " आणि आम्ही फक्त 'organic food वर विश्वास ठेवतो. हे 'intensively farmed food ' आम्हाला मानवत नाही. आणि ह्या वयात तर नाहीच नाही. आणि नेमके 'organic food ' हे महाग असते", लिंडाने एका भारतीय स्त्री प्रमाणेच 'जेवणखाण' हा विषय उचलून धरला! " आणि म्हणून खर्च भागवण्यासाठी हा जॉब करतो", पॉलकडे बोट दाखवत ती म्हणाली. मी पॉलकडे पाहिले तेव्हा तो म्हणाला, " हो. तू आमच्या locality मध्ये ये. तिकडच्या वाल- मार्ट मध्ये मी दिसीन तुला. मी दारात उभा दिसीन तुला. ही सुद्धा काही तास काम करते. पण हिचे गुढघे दुखतात. त्यामुळे जास्त वेळ उभी नाही राहू शकत." आणि त्यादिवशी सकाळी मला त्या वाल-मार्ट प्रकरणाचा उलगडा झाला. हे आजी-आजोबा ह्या वयात अनेक तास का उभे राहतात ह्याची मला कल्पना आली. पुढे पॉल मला म्हणाला की हे सारे 'minimum wage jobs ' असतात आणि म्हणून जास्त पैसे देखील त्यांना मिळत नाहीत. पण त्यांचा नाईलाज आहे. जर ते उभे नाही राहिले तर त्यांचा 'कणा' ह्या महागाईमुळे असाच मोडला जाईल!
' त्यामुळे आता ह्या कापलेल्या पेन्शनमुळे आम्हाला वाल-मार्ट मध्ये जास्त तास उभे राहावे लागेल. तरच आम्ही सध्या करतोय तेवढा खर्च करू शकू. पण ते आमच्या वयामुळे शक्य नाही. आणि ह्या एवढ्या मिळकतीवर आम्ही बाहेर तर सुट्टीवर जाऊ शकत नाही. त्यामुळे ह्या तुमच्या मोटेलमध्ये येतो. पण आता हे बंद करावे लागेल. पण तुमचे मोटेल खूप चांगले आहे. आमच्यासारख्या लोकांना स्वस्त दरात तुम्ही राहायला देता. पण तुमच्या देशात तर ज्येष्ठ नागरिकांना काही अडचणी नसतील रे. ते म्हातारपणी त्यांच्या मुलांबरोबरच राहतात ना", पॉल शेवटी म्हणाला.
पॉल आणि लिंडा त्यादिवशी सकाळी 'check out ' झाले. त्यांची सुट्टी संपली होती. परत त्यांना सुट्टी 'साजरी' करायला मिळेल का? काहीच कल्पना नव्हती. सारे त्या अमेरिकन सरकारच्या एका निर्णयावर अवलंबून होते. पण त्या शनिवारी सकाळी एका गोष्टीचे उत्तर मात्र मिळाले - ' हे लोकं ह्या वयात इथे उभे राहून आपले स्वागत का करतात?' ह्या अनेक तास उभं राहण्यात दड्लेला असतो एक संघर्ष, आयुष्य जाण्याचा. एक संघर्ष, स्वतःच्या मुला-बाळांना भेटायला डॉलर्स जमवायचा . एक संघर्ष, महिन्याअखेरीस डॉलर्स साठवायचा! ह्या महागाईने जगण्याकडे बघण्याचा दृष्टीकोण बदलून टाकला आहे. जगणं म्हणजे कमावण्याचे आणि खर्च करण्याचे केवळ एक वर्तुळ! हे तारुण्यात समजत नाही, पण म्हातारपणी त्याचे काटे बोचू लागतात.
पॉल म्हणाला की भारतातील ज्येष्ठ हे मुलाच्याच घरी राहत असल्यामुळे त्यांना काळजी करायचे काही कारण नसेल. पण त्या ज्येष्ठ नागरिकांचे काय जे त्यांचे उरलेले आयुष्य एकट्याने घालवत आहेत? हा विचार मात्र शेवटपर्यंत माझी पाठ सोडत नव्हता!
" हो! आणि ह्याचा अर्थ आमचं इथे परत येणं होणार नाही. आमची सुट्टी आता कायमची संपली", लिंडा म्हणाली.
"म्हणजे! मी नाही समजलो. तुम्ही कुठे राहता?" ( मला हा प्रश्न असा पण विचारायचा होताच. ही संधी मी सोडली नाही!)
" आम्ही विन्स्टन स्ट्रीट ला राहतो. इकडून एका तासावर आहे. तुमचे मोटेल आमच्यासाठी 'वेकेशन प्लेस' आहे. पण आमचे पेन्शन कापले गेल्यावर आम्हाला इथे येणं अवघड जाणार आहे. आम्हाला जे पेन्शन मिळते त्यातून घरखर्च चालवणे सोपे नाही. महिन्याअखेरीस अगदी थोडे डॉलर्स उरतात आमचे.", ती पुढे म्हणाली.
" हे बघ .....अर्धे डॉलर्स तर घर-भाडे भरण्यात जातात. नन्तर आहे इंटरनेट. वीज बील आणि आमचे फोन बील. personal insurance आणि car insurance पण खूप आहे", पॉल म्हणाला. " आणि आम्ही फक्त 'organic food वर विश्वास ठेवतो. हे 'intensively farmed food ' आम्हाला मानवत नाही. आणि ह्या वयात तर नाहीच नाही. आणि नेमके 'organic food ' हे महाग असते", लिंडाने एका भारतीय स्त्री प्रमाणेच 'जेवणखाण' हा विषय उचलून धरला! " आणि म्हणून खर्च भागवण्यासाठी हा जॉब करतो", पॉलकडे बोट दाखवत ती म्हणाली. मी पॉलकडे पाहिले तेव्हा तो म्हणाला, " हो. तू आमच्या locality मध्ये ये. तिकडच्या वाल- मार्ट मध्ये मी दिसीन तुला. मी दारात उभा दिसीन तुला. ही सुद्धा काही तास काम करते. पण हिचे गुढघे दुखतात. त्यामुळे जास्त वेळ उभी नाही राहू शकत." आणि त्यादिवशी सकाळी मला त्या वाल-मार्ट प्रकरणाचा उलगडा झाला. हे आजी-आजोबा ह्या वयात अनेक तास का उभे राहतात ह्याची मला कल्पना आली. पुढे पॉल मला म्हणाला की हे सारे 'minimum wage jobs ' असतात आणि म्हणून जास्त पैसे देखील त्यांना मिळत नाहीत. पण त्यांचा नाईलाज आहे. जर ते उभे नाही राहिले तर त्यांचा 'कणा' ह्या महागाईमुळे असाच मोडला जाईल!
' त्यामुळे आता ह्या कापलेल्या पेन्शनमुळे आम्हाला वाल-मार्ट मध्ये जास्त तास उभे राहावे लागेल. तरच आम्ही सध्या करतोय तेवढा खर्च करू शकू. पण ते आमच्या वयामुळे शक्य नाही. आणि ह्या एवढ्या मिळकतीवर आम्ही बाहेर तर सुट्टीवर जाऊ शकत नाही. त्यामुळे ह्या तुमच्या मोटेलमध्ये येतो. पण आता हे बंद करावे लागेल. पण तुमचे मोटेल खूप चांगले आहे. आमच्यासारख्या लोकांना स्वस्त दरात तुम्ही राहायला देता. पण तुमच्या देशात तर ज्येष्ठ नागरिकांना काही अडचणी नसतील रे. ते म्हातारपणी त्यांच्या मुलांबरोबरच राहतात ना", पॉल शेवटी म्हणाला.
पॉल आणि लिंडा त्यादिवशी सकाळी 'check out ' झाले. त्यांची सुट्टी संपली होती. परत त्यांना सुट्टी 'साजरी' करायला मिळेल का? काहीच कल्पना नव्हती. सारे त्या अमेरिकन सरकारच्या एका निर्णयावर अवलंबून होते. पण त्या शनिवारी सकाळी एका गोष्टीचे उत्तर मात्र मिळाले - ' हे लोकं ह्या वयात इथे उभे राहून आपले स्वागत का करतात?' ह्या अनेक तास उभं राहण्यात दड्लेला असतो एक संघर्ष, आयुष्य जाण्याचा. एक संघर्ष, स्वतःच्या मुला-बाळांना भेटायला डॉलर्स जमवायचा . एक संघर्ष, महिन्याअखेरीस डॉलर्स साठवायचा! ह्या महागाईने जगण्याकडे बघण्याचा दृष्टीकोण बदलून टाकला आहे. जगणं म्हणजे कमावण्याचे आणि खर्च करण्याचे केवळ एक वर्तुळ! हे तारुण्यात समजत नाही, पण म्हातारपणी त्याचे काटे बोचू लागतात.
पॉल म्हणाला की भारतातील ज्येष्ठ हे मुलाच्याच घरी राहत असल्यामुळे त्यांना काळजी करायचे काही कारण नसेल. पण त्या ज्येष्ठ नागरिकांचे काय जे त्यांचे उरलेले आयुष्य एकट्याने घालवत आहेत? हा विचार मात्र शेवटपर्यंत माझी पाठ सोडत नव्हता!
No comments:
Post a Comment